Zgaga może być bardziej złożonym problemem niż nam się wydaje. Coraz więcej uwagi poświęca się związkowi między otyłością, a nasileniem zgagi. W tym artykule przeanalizujemy jak nadmiar tkanki tłuszczowej wpływa na pH soku żołądkowego oraz jakie są skutki otyłości dla zwieracza przełyku.

Jak otyłość wpływa na pH kwasu solnego?

Otyłość, czyli nadmiar tkanki tłuszczowej w trzewiach, może mieć istotny wpływ na procesy trawienne, zwłaszcza na pH soku żołądkowego. Mechanizm ten związany jest z adipocytokinami, białkami produkowanymi przez tkankę tłuszczową.

Adipocytokiny pełnią wiele regulujących funkcji w organizmie, ale w przypadku nadmiaru tkanki tłuszczowej, ich stężenie ulega zwiększeniu, co prowadzi do nadmiernego wydzielania soku żołądkowego.

Zwieracz dolny przełyku to układ mięśniowy, pełniący kluczową rolę w regulowaniu przepływu treści pokarmowej pomiędzy przełykiem, a żołądkiem. Otyłość może tę regulację zaburzyć, doprowadzając do szeregu objawów związanych z niewłaściwą pracą zwieracza przełyku.

Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej zgromadzonej wokół trzewi powoduje zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej, uciskając narządy wewnętrzne, w tym zwieracz przełyku. Wzrost ciśnienia sprawia, że zwieracz staje się mniej skuteczny w utrzymywaniu treści żołądkowej w jego wnętrzu. Niewłaściwa praca zwieracza przełyku powoduje przedostanie się treści pokarmowych i kwasu solnego do przełyku, wywołując zgagę. Długotrwałe narażenie na ten proces może prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak rozwój refluksu żołądkowo-przełykowego.

Jak redukcja tkanki tłuszczowej zlokalizowanej w trzewiach zapobiega powstawaniu zgagi?

Redukcja tkanki tłuszczowej ma nie tylko korzystny wpływ na ogólne zdrowie, ale także może być ważnym elementem w zapobieganiu i łagodzeniu objawów zgagi. Istnieje kilka mechanizmów, przez które utrata wagi może wpływać na poprawę komfortu osób borykających się ze zgagą.

Po pierwsze, zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej trzewnej w jamie brzusznej zmniejsza ciśnienie wywierające ucisk na narządy wewnętrzne, w tym na zwieracz przełyku. To z kolei, przyczynia się do poprawy jego funkcjonowania i do utrzymywania treści żołądkowej w odpowiednim miejscu oraz ograniczenia cofania się treści pokarmowej zawierającej kwas solny do przełyku.

Po drugie, redukcja masy ciała zmniejsza ilość wytwarzanego soku żołądkowego. Osoby otyłe często wykazują jego nadprodukcję, co przyczynia się do występowania zgagi. Poprzez utratę tkanki tłuszczowej, organizm może odzyskać równowagę w procesie trawiennym, zmniejszając ryzyko cofania się treści pokarmowej z kwasem solnym do przełyku.

Podsumowanie

Zgaga wywołana otyłością to problem, w którym nadmierna ilość tkanki tłuszczowej zlokalizowana w trzewiach wpływa na nieprawidłowe funkcjonowanie zwieracza dolnego przełyku. Sprzyja to cofaniu się treści pokarmowej, zawierającej kwas solny z żołądka do przełyku i wywołuje zgagę. Zrozumienie tego związku jest kluczowe dla skutecznego zwalczania zgagi u osób z otyłością i nadwagą.

1. Dieta w chorobie refluksowej, A. Taraszewska, Instytut Żywności i Żywienia, Zakład Żywienia i Dietetyki z Kliniką Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii, Medycyna Praktyczna, 22.09.2022.
2. Zgaga – pierwsze kroki w edukacji chorego, diagnostyce i leczeniu, A. Dąbrowski, Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Medycyna po dyplomie, 07-08, 2018.
3. Choroba refluksowa przełyku [w] Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2014. Talar-Wojnarowska R., Gąsiorowska A., Małecka-Panas E. Gajewski P. (red.), Medycyna Praktyczna. Kraków, 2014.